Hjartasteinn framlag Íslands til Kvikmyndaverðlauna Norðurlandaráðs 2017
Kvikmyndin Hjartasteinn eftir Guðmund Arnar Guðmundsson er sú íslenska kvikmynd sem tilnefnd er til Kvikmyndaverðlauna Norðurlandaráðs í ár og keppir þar með við fjórar aðrar myndir frá Danmörku, Finnlandi, Noregi og Svíþjóð. Kvikmyndaverðlaun Norðurlandaráðs verða afhent við hátíðlega athöfn þann 1. nóvember í tengslum við þing Norðurlandaráðs í Helsinki.
Í fyrra vann norska kvikmyndin Louder Than Bombs eftir Joachim Trier til verðlaunanna. Árið 2015 vann Fúsi eftir Dag Kára til verðlaunanna og árið áður varð Hross í oss eftir Benedikt Erlingsson fyrsta íslenska kvikmyndin til að vinna til verðlaunanna.
Hér með er tilkynnt um kvikmyndirnar fimm sem eru tilnefndar til hinna eftirsóttu Kvikmyndaverðlauna Norðurlandaráðs. Allar eru kvikmyndirnar framúrskarandi í alþjóðlegu samhengi og hafa þegar unnið til verðlauna á stærstu kvikmyndahátíðum í Evrópu og víðar. Kvikmyndirnar fimm eiga það einnig sameiginlegt að þær eru allar fyrstu kvikmyndir leikstjóra í fullri lengd.
Í íslensku dómnefndinni sátu Silja Hauksdóttir, Helga Þórey Jónsdóttir og Börkur Gunnarsson.
Sigurvegari Kvikmyndaverðlauna Norðurlandaráðs, sem hlýtur að launum 350.000 danskar krónur, eða tæplega 6 milljónir íslenskra króna, er mynd sem er runnin undan rifjum Norrænnar menningar og af miklum listrænum gæðum. Hún verður einnig að vera framúrskarandi hvað varðar listrænan frumleika og flétta saman á fágaðan máta undirstöðuatriði kvikmyndalistarinnar svo úr verði sannfærandi heild. Að mati dómnefnda hafa þær fimm myndir sem tilnefndar eru að þessu sinni til Kvikmyndaverðlauna Norðurlandaráðs einmitt þessa kosti til að bera, en myndirnar fimm eru (nánari upplýsingar um hverja mynd undir meðfylgjandi hlekkjum):
Leikstjóri/handritshöfundur er Guðmundur Arnar Guðmundsson og framleiðendur eru Anton Máni Svansson, Lise Orheim Stender, Jesper Morthorst og Guðmundur Arnar Guðmundsson.
Hjartasteinn er þroskasaga unglinganna Þórs og Kristjáns en sögusviðið er íslenskt sjávarþorp. Vinirnir hafast ýmislegt að sem dæmigert er fyrir íslenskar sumarnætur; fara til veiða, í útilegu og kynnast stelpum. Sagan hverfist um djúpa og innilega vináttu drengjanna tveggja og mögulega kynferðislega spennu þeirra á milli.
Leikstjórnarstíll Guðmundar Arnars Guðmundssonar er afslappaður og natúralískur og þó að fegurð fjarðanna í baksýn sé töfrandi nær hún ekki að skyggja á frásögnina og þá skörpu mynd sem dregin er upp af reynslu drengjanna. Frábær frammistaða aðalleikaranna Baldurs Einarssonar og Blæs Hinrikssonar, auk hins gróna landslags Austurlands, undirstrikar enn frekar hinn óvenju brothætta styrk myndarinnar.
Leikstjóri/handritshöfundur er Christian Tafdrup og framleiðandi er Thomas Heinesen.
Nokkuð sjaldgæft er að vísað sé til norrænu goðafræðinnar og ævintýra H.C. Andersens í dönskum kvikmyndum þó að dönsk kvikmyndahefð eigi að mörgu leyti rætur að rekja til slíkra sagna. Yfirnáttúrulegir atburðir eru þar afar fátíðir. Þessu ræður Christian Tafdrup bót á í fyrstu kvikmynd sinni, Foreldrum, þar sem miðaldra hjón verða þess vör einn morguninn að þau eru orðin ung í annað sinn. Þetta er klikkuð, kjánaleg og flippuð mynd, en eins og allar góðar furðusögur hittir hún jafnframt á einhvern sérstakan stað í sál áhorfandans – og Bodil Jørgensen og Søren Malling eru ógleymanleg í hlutverkum hjónanna.
Tyttö nimeltä Varpu – Finnland
Leikstjóri/handritshöfundur er Selma Vilhunen og framleiðendur eru Kai Nordberg og Kaarle Aho.
Í kvikmyndinni Tyttö nimeltä Varpu verður saga einstæðrar móður og dóttur hennar að allsherjarævintýri sem hverfist um viðfangsefni daglegs lífs. Þetta er fyrsta mynd Selmu Vilhunen í fullri lengd, en stuttmynd hennar Pitääkö mun kaikki hoitaa? (Þarf ég að sjá um allt?) var tilnefnd til Óskarsverðlauna árið 2014. Linnea Skog, sem var aðeins 12 ára gömul á tökutíma myndarinnar, sýnir rík blæbrigði í hlutverki sínu sem dóttirin og Paula Vesala geislar frá sér kvenlegri orku í hlutverki móðurinnar.
Leikstjóri/handritshöfundur er Izer Aliu og framleiðandi er Khalid Maimouni.
Fluefangeren er óvenju vel heppnuð mynd með lágan framleiðslukostnað þar sem öll úrræði eru nýtt með sem bestu móti. Persónur sögunnar, kennarinn og nemendur hans, eru kynntar fyrir áhorfandanum á svo fínlegan og eðlilegan hátt að hann fær á tilfinninguna að þau átakamiklu samskipti sem hann verður vitni að séu raunveruleg. Sögusviðið er afar sértækt; skólastofa í makedónsku þorpi. Izer Aliu segir sögu sem hefur pólitískt og sálrænt gildi á ýmsum sviðum og er jafnframt skörp lýsing á því hvernig einræðisríki getur risið og fallið.
Leikstjóri/handritshöfundur er Amanda Kernell og framleiðandi er Lars G. Lindström.
Hér er á ferð hugrökk frásögn sem opnar á samræður um bældan og gleymdan kafla í sögu Svíþjóðar og sem á jafnframt brýnt erindi við samtímann með umfjöllun sinni um uppruna og félags- og menningarlegan hreyfanleika.
Amanda Kernell sýnir hér vald sitt á handverki kvikmyndalistarinnar og mikinn næmleika hvað varðar persónusköpun og smæstu smáatriði. Ásamt myndatökumanninum Sophiu Olsson tekst henni að fanga bæði stórbrotið landslag og innsta kjarna aðalpersónunnar; smæð manneskjunnar í hinu stærra samhengi.
Á heimasíðu Kvikmyndaverðlauna Norðurlandaráðs má lesa frekar um verðlaunin og horfa á stiklur úr kvikmyndunum sem eru tilnefndar.